Kurban bir enerji, bir aksiyon, bir ruh, bir şuurdur. Kurbanın tarihi insanlık kadar eskidir. İlk insan ve ilk peygamber Âdem’ın (as) oğulları Habil ve Kabil’in birer kurban adamaları… İbrahim’in (as) oğlu İsmail’i Allah’ın (cc) emriyle kurban etmeye teşebbüsü… Resûlullah’ın (s.a.s.) dedesi Abdulmuttalip’in oğlu Abdullah’ı kurban etmeyi adaması, sonra Allah’ın (cc) yardımı ve takdiriyle kurban olmaktan kurtulması, birer örnektir.
Bilindiği üzere eser müessirini yansıtır. Allah (cc) kâmil ve eksiksiz olduğu için onun gönderdiği prensipler de tam ve eksiksizdir. İnsan ise do- ğası gereği birçok eksiklik ve kusurla kuşatılmış olduğundan onun ürettiği her şeyde noksanlık ve eksikliklerin olması kaçınılmazdır.
Zira Allah (cc) zatı ve sıfatlarıyla kâmil olup, her şeyi her zaman en ince ayrıntılarına kadar bilendir. O (cc) gizliyi de aşikarı da, geceyi de – gündüzü de, arzı da – asumanı da bilendir. Ama insan sadece gözünün gördüğü, kulağının işittiğini, bulunduğu zaman ve zemin içerisinde cüz-i olarak bilir. Gelecek zaman olarak bir yıl sonrasını değil, bir saniye sonrasını dahi bilemez. Üzerinde oturduğu minderin altında bir yılan veya akrep olup olmadığını bilemez. Onun görmesi, işitmesi, gücü vs. tüm özellikleri “hâlikul kuva vel kuder” olan Allah’ın (cc) kendisine bahşettiği ve irade ettiği kadarla sınırlıdır.
kadarla sınırlıdır. Bu sebepledir ki, Allah’ın (cc) insanlık için seçip razı olduğu yegâne din olan İslam neyi emretmişse onda insanlık için hayır, bereket ve rahmet vardır, neyi de yasaklamışsa onda şer, fesat ve hüsran vardır.
İşte net olarak görülüyor ki, Allah’ın (cc) mü’minlere bahşettiği bayramlarda da tüm insanlar için sayılamayacak kadar çok hayır ve hikmetler vardır. Ama insanların ürünü olan bayram, hafta ve günlerde çoğunlukla faydadan çok zararlar vardır. Örneğin; anneler günü, babalar günü, öğretmenler günü, yaşlılar günü, sevgililer günü ve benzerleri kimi çevrelere maddi ve nisbi bazı faydalar sağlasa da zararları daha çoktur.
Bu isimlendirmelerin kendisi bile bir olumsuzluk çağrıştırıyor. Sanki anne, baba, öğretmen, yaşlı ve engellilerin hak-hukuku bir günle sınırlıdır intiba-ı veriyor. Belki kasıt bu değil ama…
Esasen bu ve benzeri gün ve haftalar manevi dünyasını kendi elleriyle yıkan batının küçük bir telafi görüntüsüyle ürettikleri, ancak aslında yine kalleşçe ve ikiyüzlü olarak başka saiklerle yaptıkları bir girişim. Bir yandan ahlak fazilet ve erdemle gizli bir savaş verirken, diğer yandan, bu günler vasıtasıyla kitleleri tüketim çılgınlığıyla söğüşlemek… İşte bayramlar, batının katlettiği manevi değerleri ihya edip yaşatmak ve insanlığı ekmek su kadar muhtaç olduğu değerlerini yeniden kavuşturmak için büyük fırsatlardır.
Şu ayetleri tefekkür edelim.
“Ey Rabbim! Bana salihlerden olacak bir çocuk bağışla.” Biz de ona uysal bir oğul müjdeledik. Çocuk kendisiyle birlikte koşup yürüyecek yaşa gelince İbrahim (as) ona, “Yavrum, ben rüyamda seni boğazladığımı gördüm. Düşün bakalım, ne dersin?” dedi. O da, “Babacığım, emrolunduğun şeyi yap. İnşaallah beni sabredenlerden bulacaksın” dedi. Nihayet her ikisi de (Allah’ın emrine) boyun eğip, İbrahim de onu (boğazlamak için) yüz üstü yere yatırınca ona, şöyle seslendik: “Ey İbrahim! Gördüğün rüyanın hükmünü yerine getirdin. Şüphesiz biz iyilik yapanları böyle mükâfatlandırırız. Şüphesiz bu apaçık bir imtihandır. Biz, (İbrahim’e) büyük bir kurbanlık vererek onu (İsmail’i) kurtardık. İbrahim’e selâm olsun. İyilik yapanları işte böyle mükâfatlandırırız. Çünkü o mü’min kullarımızdandı.” (Saffat, 100-111)
İbrahim (as) ailesi altmışından sonra (bazı rivayetlere göre yüz yaşında) bir çocuk sahibi olmuş- ken, Allah (cc) imtihan için 10-12 yaşına gelince İsmail’i kurban etmesini İbrahim (as) e emretti. O da çocuğuna bunu teklif edince İsmail tereddütsüz kabul etti. Anne Hacer de, onca yaşından sonra sahip olduğu biricik yavrusunun kurban edilmesine asla itiraz etmedi.
İşte örnek aile; baba, çocuğunu Allah (cc) yolunda kurban edecek kadar vefakâr. Anne yıllardır bekledikten sonra sahip olduğu tek çocuğunun Allah (cc) yolunda kurban edilmesini kabullenecek kadar Allah (cc)’a teslim. Evlat da tereddütsüz bunu kabul edecek kadar şuurlu.
Şu halde kurban, bütün aile bireylerine bu ruh ve şuuru vermeli. Babalar için örnek, İbrahim (as) anneler için Hacer, evlatlar için İsmail (as) olmalıdır.
Kurban kesmeden önce Resûlullah (s.a.s.)’in okumamızı tavsiye ettiği ayet de tam bu ruhu aşılıyor. “Ey Muhammed! De ki: “Şüphesiz benim namazım da, diğer ibadetlerim de, hayatım da, ölümüm de âlemlerin Rabbi Allah içindir.” (En’am, 162) yani benim her şeyim Allah (cc)’ındır. Zira beni ve sahip olduğum her şeyi o verdi. Dolayısıyla kurban ne ki, şayet Rabbimin davası uğruna sahip olduğum her şey hatta hayatım dahi gerekse feda etmeye hazırım. İşte kurbandaki asıl ruh ve şuur da budur.
Kurban İbadetinden Dersler ve Tavsiyeler
Bayramları bayram yapan içindeki mana ve ruhtur. Yoksa zaman açısından sair günler gibi 24 saatten ibarettir. Bu manevi değerlerinin asıl kaynağı elbette Allah’ın (cc) insana bir lütfu ve Resulullah’ın (s.a.s.) müjdesi olmasıdır.
Ancak bayramların gerçek manada bayram olması ve ihtiva ettiği fayda ve hikmetlerin ger- çekleşmesi bizlerin icraatlarıyla olacaktır. Eğer bayramların isimlerinden başlayarak kendilerini de değiştirme operasyonuna alet olup, “ramazan bayramı” yerine “şeker bayramı” “kurban bayramı” yerine de “kebap bayramı” isimlerini kullanır ve bayramları tatil yapma, gezip-tozma, eğlenme… Ramazan bayramında şeker, çikolata yeme, kurban bayramında da mangal sefası sürme ve eğlence yerlerinde kurt dökme partileri olarak değerlendirirsek feci bir cinayet işlemiş ve sosyal barış, yardımlaşma ve dayanışmanın iki büyük kalesini kendi ellerimizle yıkmış oluruz.
Bayram Tavsiyeleri
» Bayram, bayram namazı ve kurbanla ilgili pratik bilgileri öncede bir ilmihal kitabından okuyalım.
» Bir iki gün öncesinden aile bireylerimizi bayramın mana ve önemine dair bilgilendirelim.
» Bayram günü, sabah namazında cemaate ulaşacak şekilde ve mümkün olduğu kadar çocuklarımızla beraber gidelim.
» Gidiş gelişlerde tekbir getirelim ve karşılaştığımız insanlarla selamlaşıp bayramlaşmadan geçmeyelim.
» Camiden ayrılmada acele etmeyip cemaatten mümkün olduğu kadar çok kimseyle bayramlaş- maya çalışalım.
» Akraba ziyaretlerini ihmal etmeyelim, bu ziyaretlerimize çocuklarımızı da beraber götürerek sılay-ı rahmi pratikte öğretelim.
» Komşularımızı da aynı şekilde ziyaret edelim.
» Bu ziyaretlerde bize gelen-gelmeyen ayırımı yapmayalım bize gelmeyenlere de gidelim. Aynı uygulamayı ta’ziye, hasta ziyareti vb. ziyaretlerde de yapalım.
» Ziyaretleşmelerde mümkün mertebe haremlik selamlık adabına riayet etmeye çalışalım. Nâmahremlerimizle tokalaşmaktan özellikle sakınalım. (anne, bacı, hala, teyze gibi nikâhları ebediyen haram olan bayanların dışındakiler nâmahremdirler.)
» Dargın, kırgın olduğunu bildiğimiz kimse varsa onları birbiriyle buluşturup barışmalarını sağlayalım. Bana ne demeyelim zira bir hayra sebep olan onu yapan gibidir.
» Kurbanımızın etini sünnet olduğu veçhile üçe ayırıp ikisini akraba ve komşulara dağıtalım. Bir kısmını da aile efradımıza ayıralım.
Ailece TV’lerin zararlı programlarından uzak durmaya çalışalım. Zamanımızı faydalı işlerle değerlendirelim.
Aşırı yeme-içmeden sakınalım.
Çocukların aşırı şeker, çikolata vb. abur-cuburdan sakındıralım.
Bayram, düğün, nişan, taziye vb. sevinç ve tasa günlerinde sigara dağıtma âdetini kaldıralım. Özellikle küçük çocukların bayram bahanesiyle sigara içmelerine asla müsaade etmeyelim.
Kurban kesimi ve atıkları konusunda, baldır bacak medyasının İslam ve Müslümanlar aleyhinde bahane olarak kullanacakları görüntüler oluşturmamaya dikkat edelim.
Kurbanı ehil kimselere kestirip yüzdürelim. Derisini de bağırsağını da heder etmeyip hayır kurumlarına ulaştıralım. Unutmayalım ki derinin hayır işi dışında kullanılması kurban ibadetini zedeler.
Haçlı-siyonist ittifakının haram aylar, bayram seyran dinlemeksizin can, mal, vatan ve namuslarını payı mal ettikleri mazlum Müslümanları da hatırlayarak, en azından onlara dua etmeyi unutmayalım ve onlara bu zulmü reva gören zalimlerin mallarını boykot etme gereğini yeniden hatırlayalım ve hatırlatalım.
Kurbandan dersler
» Allah (cc) ile pazarlıksız teslimiyet.
» Allah (cc) yolunda en ileri derecede fedakârlığın sözleşmesi.
» Resulullah (s.a.s.) İbrahim (as) ve nice peygamberlerin sünnetini ihya ve emirlerine inkiyad.
» Sılay-ı rahm/akrabalık ilişkilerini ihya edip geliştirme.
» Komşuluğu diriltip pekiştirme.
» Aile bireyleri arasında sevgi ve muhabbetin sürekliliğini sağlama.
» Zengin, fakir arası muhabbet ve kaynaşma vesilesi.
» Sosyal barış yardımlaşma ve dayanışmaya katkı.
» İslami örf ve âdet birliğine katkı, ümmet bilincini ihya…
Şunu unutmayalım ki; Bir millet parası, silahları, teknolojisi ve nüfus kalabalığıyla değil manevi değerleriyle güçlüdür. Bu manevi değerler din, iman, sılayı rahim )akrabalık bağları(, komşuluk, arkadaşlık, aile vb. kurumlardır. Bir toplumda bu değerler ne denli güçlü, sıcak ve işler durumdaysa o toplum o kadar güçlüdür. Bir toplumda bu değerler zaafa uğramışsa o toplumda zayıftır. Eğer bir toplumda bu değerler yok olmuşsa o toplumun kendisi de er veya geç yok olmaya mahkûmdur. Hatta belki yok olmuşta farkında değildir. İşte bayramlar bu manevi değerleri ihya edip yaşatmak için büyük fırsatlardır.
Bayramın bayram olarak etkisini göstermesi ve yukarıdaki derslerin gerçekleşmesi, biz mü’minlerin bayramları hakkıyla idrak edip gereğini yapmamızla mümkün. Bayramlarımız bayram, kurbanlarımız kurban olması dileğiyle… Selam… Dua…
Arş. Yazar Muhammed ÖZKILINÇ
