Evlerin en canlı odası neresidir, diye düşünürken mutfak geldi aklıma. Mutfak yemek ve içeceklerin hazırlandığı, sürekli hareketliliğin olduğu, aile fertlerinin gün içinde en fazla uğradığı yerdir. Evin annesi için bazen, sürekli kaldığı mekân da diyebiliriz. Mutfak derin bir okyanus gibidir. Aile fertlerinin huzurla yüzdüğü bir okyanus… Aile muhabbetlerinin yapıldığı, sevgi ve şefkatin yemeğe yansıdığı ve lezzete dönüştüğü yerdir. Mutfak, evin annesi (yemek yapan kişi) için bir terapi merkezidir aynı zamanda.
Kırgınlığını, öfkesini, sevinç ve mutluluğunu yaşadığı mekandır. Evin annesi; yaptığı güzel yemeklerle, hazırladığı sofra düzeniyle ve yorgunluğuna rağmen sevgi ve şefkatiyle, eşini ve çocuklarını karşılar. Çocuklar mutluluk ve heyecanla yapılan yemeği bekler. Evin babası günün yorgunluğunu sıcacık yemeğin kokusuyla üzerinden atar. Bitmek bilmeyen mutfak işleri ve tekrarlanan yemek hazırlıkları… Her gün yeniden yenilenen bir halde kendini mutfakta bulur evin annesi…
Evin annesi, sorumluluğunda olan ailesi için helal ve temiz olan gıdalardan yemek hazırlamak zorundadır. Ailesinin sağlıklı beslenmesine yardımcı olmakla sorumludur. Bedenin ihtiyacı olan yeme duygusunu helal gıdalardan sağlamak zorundadır ve bu konuda titiz olması gerekir. Helal gıda tüketiminde dikkatli olmalıdır. Özellikle günümüzde katkı maddeli yiyeceklerin artması, bu konuda daha fazla hassas olmamızı gerektiriyor. Nelere dikkat etmeliyiz? Bu uzun bir konu ama kısaca birkaç madde ile özetleyelim…
1-Helal gıdalarda öncelikle dinimizin emirleri nelerdir, bunu bilmek gerekir. Helal ve haramlar konusu Kur’ân ve Sünnette açıklanmıştır. Bu hükümleri iyi okuyup anlamak, en önemli vazifemiz olmalıdır. Ne yediğimizi ve ailemize neler yedirdiğimizi bilmemiz ve bu konu hakkında bilinçlenmemiz gerekmektedir. Yeme ve içmenin insanın üzerinde olumlu veya olumsuz etkileri vardır. Haram gıdaların insan karakterini bozduğu ve merhamet duygusunu azalttığı belirtilir. Helal ve haram olduğu belirlenmemiş, şüpheli olan durumlarda ise Allah Resûlü (sav) şöyle buyuruyor:
“Şüphesiz helal de bellidir. Haram da bellidir. Bunların dışında bazı şeyler vardır ki şüphelidir. Bunları insanların çoğu bilmez. Kim şüpheli şeylerden sakınırsa dinini ve ırzını korumuş olur. Kim de şüpheli şeyleri işlerse harama düşer.” Diğer bir hadîste ise: “Seni şüpheye düşüren şeyleri bırak, şüphelendirmeyenlere bak.”
Sınırlarımızı, nerede durmamız gerektiğini bilmemizi, İslâm’ın hükümleri belirler. Şüpheli olan gıda ürünleri alınmamalıdır. Sürekli şüpheli mi, değil mi diye sorgulamak derin araştırmalara girmek, psikolojimizi bozabilir. Bu nedenle şüphelerin terk edilmesi daha hayırlı bir karar olacaktır.
2-Bir ürün alırken özellikle gıda alımlarında son kullanma tarihine bakılmalıdır. Ambalajlı ürünün içeriğine bakılmalı ve dikkatli okunmalıdır. Ambalajsız ve açıktan satılan yemek ve tatlıların içinde ne olduğu, özellikle alkol olup olmadığı sorulmalıdır. Bilgi edinme amaçlı soru sormaktan çekinilmemelidir.
3-Paketli gıdalardan uzak durmakta fayda vardır. Paketlenmiş her ürün farklı bir işlemden geçer, uzun süre bozulmaması için içine katılan katkı maddelerinin içeriğinin helal olup olmadığını araştırmalı ve sağlımızı bozan bu ürünleri ailemizden uzak tutmalıyız. Son yıllarda artan obezitenin nedenlerinden biri de budur. Hazır yemekler günümüzde rağbet görse de ve bazı zamanlarda hanımların işini kolaylaştırsa da sağlımızı tehdit ettikleri için uzak durulması gereken yiyecekler listesine alınmalıdır.
4-Ürün etiketlerinde, domuz yağı yoktur veya İslâmî usullere göre kesilmiştir ifadesi yer alabilir. Bu konuda temkinli olup güvenilir markalar tercih edilmelidir. Bir ürün alırken etiketinin olması gerekir. Etiketi olmayan veya içeriği anlatılmayan ürünler kesinlikle satın alınmamalıdır. Helal sertifikası olan ürünler tercih edilmelidir.
5-Özellikle et ve et ürünleri alınırken güvenilir kasaplar veya marketlerin kasap bölümleri tercih edilmelidir. Tavuk alırken helal kesime dikkat eden markalar araştırılmalıdır. Aslında tavuk da dikkat edilmesi gereken şey, gezen köy tavuğu olmasıdır. Beyaz et olarak balık öncelikli olmalıdır.
6-Yaşadığınız şehrin yöresel ürünlerini keşfetmelisiniz. Doğal süt alarak yoğurdunuzu evde yapabilir, sebze ve meyve tüketimini arttırabilirsiniz. Doğal tavuk yumurtası tercih edilmeli ve bu ürünlerin nerede satıldığı araştırılarak bulunmalıdır. Sağlıklı beslenme konusunda, mevsimin sebze ve meyvesinin organik koşullarda yetiştirilmiş olanları tüketilmelidir.
7-Mutfakta gıdaların helal olmasına dikkat ederken temizlik ve hijyene de aynı şekilde dikkat etmeliyiz. Mutfakta kullandığımız araç ve gereçlerin de helal olmasına önem vermeliyiz. Porselen yemek takımlarında kullanılan kemik tozu da dikkat edilmesi ve araştırılması gereken bir konudur. Temizlik ürünlerinin de son kullanma tarihine bakılarak alınması daha sağlıklı olacaktır.
8-Bilinçli tüketiciler olarak etiket ve son kullanma tarihlerini okuma alışkanlığı kazanın. Bu alışkanlık alışverişlerde işlerinizi kolaylaştıracaktır.
9-Sosyal medyada helal gıda ile ilgili paylaşım yapan siteleri takip edebilir, son gelişmelerden haberdar olabilirsiniz. Her geçen gün gıdalarda yapılan hileleri duydukça şaşkınlığımız artıyor. Temiz olan şeyleri daha fazla kazanç elde etme hırsıyla kirletiyor, insanların kul hakkına girerek sağlıklarını bozuyorlar. Bunları duyup şahit olmak gerçekten de çok üzücü…
10- Helal rızık ve helal gıdaları Rabbimizin bize nasip etmesini ve helal olanlardan rızkımızı arttırmasını dualarımızda sık sık söylemeliyiz. Peygamber Efendimiz (sav) bir hadîsinde şöyle buyuruyor:
“Uzun bir yolculuktaki saçı başı dağınık, ayakları toplu ve ellerini kaldırıp Ya Rabbi Ya Rabbi diye dua eden bir adamdan bahsetti. Oysa bu kişinin yediği haram, içtiği haram, giydiği haramdır. (Hülasa) Haramla beslenmiştir. Bunun duası nasıl kabul edilsin ki.”
Duam kabul olmuyor cümlesini çevremizden çok duyarız ve bazen biz de bu düşünceye kapılabiliriz. Bu hadîs aslında ne güzel özetlemiş bu durumu. Haram gıdalar ile beslenen vücut, ibadetlerden de bir huzur bulamaz. Haram ile beslenenler, istikametten şaşabilir ve artık haramlar onlara normal gelmeye başlar.
Helal gıda, sağlığımıza olumlu etkide bulunduğu gibi maneviyatımızı da güzelleştirecektir. Gıdalar konusunda büyük bir imtihandan geçiyoruz. Evin babası helal kazanç elde etmeye çabalarken, evin annesi de helal ve sağlıklı yemeklerle ailesine destek olmaya devam eder. Fert, aile ve toplum olarak bilinçlenmeli, bu konuda ısrarcı olunmalıdır. “Allah’ım helal nimetlerinle benim gözümü, gönlümü öyle doyur ki harama dönüp bakmayayım.”
