Ednan BERMAZÎ[1]
Je derî mîyan de halunê ju zereje be. Tîya ju zereja rind û veyşane bî. Veyşanîni seba zereje zaf girweyo giran nêbe. Balê leyîrê zereje bî. Seba leyîran zereje zerreyê xwu zaf kerdê teng. Zereje no rî ra tim dîqqeto leyîranê xwu kerdê.
Zereje siba ra peyna halunê xwu ra perrê û şî seba çerayîşî. Heme ca de wasaro newe ame be. Zereje geyrê û geyrê. Feqet nîyeşkê ke tabaye top bikero. Desteboş peyser ame halunê xwu hete. Leyîrê zereje nika tikeyna bî bî sefilî. Veyşanîni, peyê milî ra leyîrê zereje piro daye bî. Nika heme çî zereje çim de heleya be.
Se kena? Se ra şina? Leyîrî çimanê aye ver de mirenê û a zî nîyeşkena ke tabaye bikero. Tebera axer varaye. Axero rind be. Leyîrî nika rind bî bî hî. Axer înan ser ra zaf vara be. Nika ame aye aqil ke tebera tikeye naylon bigero û banco leyîran ser. Dare vera tikeye naylon kaş kerd û ant serê leyîranê xwu. Nika hebeyna bi rind. Balê veyşanîni zaf girana.
Tikeye mend. U ca ra ju luy vêrete. Luy veng da zereje. “Erê zerej! Tîya ça? To se kerd? Eke ti eşkena ez to rê û leyîranê to rê tikeye erzaq ana. Balê ti zî mi bivîne. Zereje luy ra pers kerd: Ez çî dana to? Ma de qiş nêmend. Leyîrê mi û ez ma peroyî perîşan bîmî. Heta nika ma rê se bîyo bîyo. Na tepîya ez nîyeşkena to rê çî bîyarî. Ti rind bizane ke teqetê mi û leyîranê mi nêmend. Esmer wasar erey ame. Hewa hona zaf serdo. Leyîrê mi zaf ser de çîyenê. Balê ez se kena? Çî ame ma sere de Homa perini zano.
Luy tikeyna amê binê dara zereje. Va “Waya zereje; ez to ra zaf çî nêvazena. Qe mereq meke. Ez zana to de qiş çînyo. Balê ez zana ke hîrê leyîrê to estê.”
Zereje luy ra va “E, ti raşte vana. Hîrê leyîrê mi estê. Balê leyîrê mi nîyeşkenê ke şêrê teber û ma rê çî mî bîyarê. Hem ti rind bizane ke leyîrê mi bî nêweşî. Nîyeşkenê ke bina de xwu.”
Luy nika rindî ame bî binê dara zereje. Vengê xwu tikeyna kerd nizm û zereje ra va: “Bina de. Tîya zî vana ke leyîrê to nîyeşkenê ke bina de xwu û bîyê nêweşî û nîyeşkenê ke şêrê teber ra şima rê çî mî bîyarê. Heta nika bina seyîn rindo. Ez to ra vana ke eke leyîrê to bîye hana û to rê zaf benê baro giran, ez tenya yew tek leyîrî to ra vazena. Yew leyîrî bida mi. Ez zî tikeye sedeqeyê canê xwu dana to.”
Zereje hana je qise luy ra nêpawitê. Çimê xwu kerdî lelî. Milê xwu kerd berz û nadet çimanê luy mîyan. Vengê bermayîşê leyîran ameye goşê zereje. Nika tikeyna dîqqeta zereje nadet luyeke. Vengê xwu kerd berz. “Bina de mi luyeka rittîkine. Rind bina de mi. Mi nê leyîrê xwu seba ju şomîya toya boyîne nêkerdî pîlî. Mi de hunî leyîrî çînê!..”
Luy zaf diqqeta goşê xwu na be serê qiseyê zereje. Çîyo ke pawitê, nika zereje xwu fek ra vet be. Firset ame be ca. No weqt de luya zîreke, zereje ra va ke: “Nê, nê!.. To ez xelet fehm kerda. Seba yew şomî leyîr qe deyeno? Ecayibo giran!.. Mi hunî nê va. Şomî, ara, separe û şomîya şonî… Hana ez vana ke to rê zîyade rind beno.”
Zereje nika bêvenge bî. Tikeyna ame kişta luy. Aye ra va: “Ere luyeke to se va?”
Nika hunî je weqt be ke luy se vaco hunî beno. Luy no halê zereje ferq kerd. Zereje rê no teklîf nika zaf rind ame be. Luy tikeyna xwu kerd giran. Hana va: “Eza seba to û leyîranê to vana. Nîyetê mi to rê û leyîranê to rê tikey ardim kerdişo. Eke ti nêvazena, ez musadeyê xwu vazena to ra û ez şina.” Zereje va ke “Kakîya luy, meşo. Tikeye bipawi.” Luy qiseyê zereje nêvarda ke temam bo. “Temam, temam. Mereq meke. Eza tîya. Pawena. Eke ti leyîrê xwu dana, ez to rê şerî şomî bîyarî.”
Zereje hunî bêçarî mende bî ke fikr kerdê ke luy şina û peyser nîna. Heta peyser ameyîş de beno ke leyîrê zereje mirenê. Zereje xwu de va “Ez leyîranê xwu ra zaf sefilî dana luy. A ferq nêkena. Hem beno ke şina ereye yena. No rî ra ez leyîrê xwu sefilî nika leze ra dana aye. Meqsed luy tikeyna leze ma rê şomî bîyaro.
Zereje leyîro sefil halun ra vet, sereyê ci lewî kerd û eşt verê luy. Luy hewa de leyîr tepişt û remê şî, mîyanê birran.
Mendê xwu, bado luy peyser ame. Fekê ce de kateyê leyîrê zereje bî. Luy amê binê dara halunê zereje. Veng da. Zereje halun ra je şewqa sereyê xwu vet. Luy va “Kakîya zereje, heşa tillêxe kewta banê mi zerre û heme çîyê mi berdo. Feqet mereq meke. Mi seba şima hebeye şomî arde. Oyro naya îdara bikerê. Mi de çîyo weş esto, sibaye ara de ez şima rê aye ana.”
Luy, kateyê leyîrê zereje binê dare de na ro û peyser silamê xwu da zereje û kewte mîyanê çeperî mîyan.
Zereje ame serê kateyê leyîrê xwu ser, nadet şomîya ke luy arda. Xwu de va; “Heywaaxxx!..”
[1] Bir ağaçta bir keklik yuvası. Yuvada üç yavru. Yavrular açlıktan halsiz kalmış. Yanlarında birkaç yumurta. Kenarda bir anne keklik. Çaresiz… Ağacın altında bir tilki. Kekliğe bakıyor.